నాగవంశం చరిత్ర

“నాగ” అనగా ముందు మనకు తోచేది “సర్పం” అని, నాగలోకంలో నాగులుంటారని పురాణాలు పేర్కొంటున్నాయి. పాతాళ వాసులు అయిన నాగులకు మూలపురుషుడు “వాసుకి” మరియు పాతాళ నాగవంశంలో సుప్రసిద్ధురాలు “ఉలూచి”. అర్జునుడు తీర్థయాత్రలు చేస్తున్న సంధర్భంలో పాతాళ కన్య అయిన ఉలూచి అర్జునుని ప్రేమించి నాగలోకానికి తీసుకొని వెళ్ళి అతనిని వివాహమాడింది. ఆ విధంగా ఉలూచీ అర్జునుల ప్రణయ ఫలితంగా జనించిన బాలకుడే “నాగార్జునుడు”. ఇతడు విల్లమ్ములు ధరించి పార్వతీదేవికి ఇష్టమైన “గండా” మృగాన్ని కైలాస పర్వతం మీద మేపుతూ దానికి కాపలా దారుడుగా ఉండేవాడు. అలా కాపలా కాస్తుండగా ఓనాడు తన పుట్టిన రోజు కావడం వల్ల గండా మృగాన్ని ఒకచోట కట్టేసి పాతాళ లోకానికి తన జన్మదిన వేడుకలు జరుపుకోవడానికి వెళ్లాడు.

ఈ కథను బట్టి చూస్తే నాగులు కైలాసానికి వచ్చి అక్కడ పని చేస్తూ వుండేవారని విశదమౌతుంది. ఇక్కడ నాగజాతి ఉంది, నాగ అంటే సర్పం అని ముందే వ్రాయబడింది. ఈశ్వరుడు “నాగధారి” ఇంత వరకూ నాగశబ్ధం సర్ప వాచకం.

నాగశబ్ధానికి ఇంకో అర్థం కూడా ఉంది. “నగం” అంటే పర్వతం. హిమాలయాలలో “నగా”ధి రాజు అని కాళిదాసు కుమార సంభవం ఆద్య శ్లోకంలో పేర్కొన్నాడు. ఇక్కడ నగం అంటే “పర్వతం”, నగం నుండి సంభవం “నాగం” అని కూడా ఉత్పత్తి ఉంటోంది. నాగులు అనగా పార్వతీయులని అర్థం అడవులలో సంచరించేవార్ని ఆటవికులంటారు. నగాల మీద సంచరించేవారిని నాగులంటారు. వీరిని నాగజాతి వారంటారు. వీరు కైలాసం నుండి హిమాలయానికి వచ్చి ఇక్కడ నాగ జానపదాలని ఏర్పరిచారు. ఈ సంగతులు పురాణ ప్రసిద్ధాలు .

కాళిదాసు తన రఘువంశ మహాకావ్యంలో ఇలా వ్రాసాడు. (రఘువంశ నాలుగవసర్గ)

అజ మహారాజు జైత్రయాత్ర చేస్తూ హిమాలయ ప్రాంత రాజ్యాలను జయించడానికి వచ్చాడు.

శ్లో!! “తతో గౌరీ గురుం శైలమ రురోహా శ్వా సాధనః”

అన్నాడు ఆ తరువాత యింకా ఇలా వ్రాసాడు.

ఇంతలో తమ పితృదేవతల ప్రీతి కోసం గండా మృగంతో శార్ధ క్రియ జరుపదలచి ధర్మరాజు గండా మృగ మాంసాన్ని తీసుకురమ్మని తన తమ్ముడు అర్జునుని నియోగించాడు. తరచుగా ఎక్కడా దొరకని ఆ గండా మృగాన్ని వెతుకుతూ వచ్చి కైలాసం మీద కట్టి ఉన్న గండా మృగాన్ని అర్జనుడు చంపి దాని మీద గల అలంకారములను కాపలా దారునికి ఇవ్వడం కోసం వేచి ఉన్నాడు.

చచ్చి పడి ఉన్న గండా మృగాన్ని చూచిన నాగార్జునుడు ఉగ్రుడై ఆగ్రహించి ఒక బాణాన్ని అర్జుజనుడుపైకి ప్రయోగించాడు. దాంతో అర్జునుడు ఆ బాణాన్ని ఎదుర్కోలేక రెండు ముక్కలై పడిపోయాడు. అనంతరం ఈ దుర్వార్త దేవతలందరికి అందింది. శ్రీకృష్ణుడు హుటాహుటిన దుర్ఘటన జరిగిన కైలాస పర్వత ప్రాంతానికి సైన్యాలతో తరలి వచ్చాడు. శివానుగ్రహం కల నాగార్జునుడు కృష్ణునితో తలపడినాడు. అది చూస్తూన్న ఈశ్వరుడు యుద్ధ రంగంలో ప్రవేశించాడు. అంతలో బ్రహ్మ దేవుడు కలుగజేసుకొని యుద్ధ వాతావరణాన్ని శాంతపరచి అర్జునుణ్ణి బ్రతికించగా ఎవరి తావులకు వారు వెళ్ళారు. ఈ కథ “లింగ పురాణం” లోనిది.

ప్రిన్సిపాల్ నాగా చీఫ్ పేర్లు

(1,35) (నాగస్ జననం) వద్ద ప్రధాన నాగ ముఖ్యుల పేరు ఇలా పేర్కొనబడింది: –

శేష (నాగ అనంత) అగ్రగామి, తరువాత వాసుకి. అప్పుడు జన్మించిన ఐరవత, తక్షక, కార్కోటక (నాలా, నిషాధ రాజుతో సంబంధం కలిగి ఉంది), ధనంజయ, కలకేయ (దీనిని అసుర వంశం అని కూడా పిలుస్తారు), సర్పం మణి, పురాణం, పింజారక, మరియు ఎలాపాత్రా, వామన, నీలా, అనిలా, కల్మాషా, సవాలా, ఆర్యక, ఉగ్రా, కలసపోటక, సురముఖ, దదిముఖ, విమలపిందక, ఆప్తా, కరోటకా, సాంఖా, వలిశిఖా, నిస్థానక, హేమగుహ, నహుషా (నహుషాను చంద్ర రాజవంశం (రాజు) ఆయుస్ -> నహుషా), పింగళ, వాహ్యకర్ణ, హస్తిపాడ, ముద్గరపిందక, కమ్వాలా అశ్వతారా, కలియకా, వృత్తా, సంవర్తక, పద్మ, మహాపద్మ, సంఖుమ, కుష్మాండక, క్షేమక, శిన్డ్రాక, పిండరక, , అపరాజిత, జ్యోతిక, శ్రీవాహా, కౌరవ్య, ధృతరాష్ట్ర (గాంధర్వ రాజుగా కూడా పేర్కొనబడింది), శంఖపింద, విరాజస్, సువాహు, సాలిపింద, ప్రభాకర, హస్తిపింద, పిఠారక, సుముక్ష, కౌనాపషౌమ, కౌతశ్రామ, కుతరామ, , వహుములక, కర్కర, అకర్కరా, కుందోదర, మరియు మహోదర.

(5,103) (మాతాలి చరిత్ర) వద్ద ప్రధాన నాగ ముఖ్యుల పేరు ఇలా పేర్కొనబడింది: –

వాసుకి, తక్షక, కార్కోటకా, ధంజయ, కలియా (యమునా మరియు వాసుదేవ కృష్ణ నదితో ముడిపడి ఉంది), నహుషా (చంద్ర వంశానికి చెందిన రాజు కూడా), అశ్వతారా, వాక్యకుండ, మణి, అపురానా, ఖాగా, వామన, ఆలపాత్ర భీముడితో అనుసంధానించబడింది), నందాక, కలసా, పొటాకా, కలిలాసాకా, పింజారకా, ఐరవత, సుమన్ముఖ, దాదిముఖ, శంఖా, నంద, ఉపనందక, ఆప్తా, కొటారక, సిక్కు, నిష్టూరకా, తిట్టిరి, హస్తిబాడ, పుండు పామ, . , విసుండి, విరాసా, సరసా.

(14,4) (బాలా రాముడి చివరి క్షణాలు) వద్ద ప్రధాన నాగ ముఖ్యుల పేరు ఇలా పేర్కొనబడింది: –

కార్కోటక మరియు వాసుకి మరియు తక్షకా మరియు పృథుస్రావస్ మరియు వరుణ మరియు కుంజారా, మరియు మిస్రి మరియు శంఖా మరియు కుముడా మరియు పుండారిక, ధృతరాష్ట్ర, మరియు హ్రద మరియు క్రత మరియు సితికాంత, మరియు శక్తిమండ, మరియు చక్రమండ మరియు అతీషంద, దుర్ముఖ, మరియు వర్ముఖ,

(1,65) (ఆదికాండము) వద్ద కద్రు కుమారుల పేర్లు ఇలా పేర్కొనబడ్డాయి: –

శేష లేదా అనంత, వాసుకి, తక్షక, కుమార, మరియు కులిక కద్రు కుమారులు.

(2,9) వద్ద వరుణుడితో సంబంధం ఉన్న నాగులు ఇలా పేర్కొనబడ్డాయి: –

వాసుకి, తక్షకా, మరియు నాగ అని పిలువబడే ఐరవత, కృష్ణ మరియు లోహిత (లాహిత్య చూడండి), పద్మ, చిత్ర, కమవాలా, అశ్వతారా, ధృతరాష్ట్ర, వాలాహకా, మాతిమత్, కుందధర, కార్కోటకా, ధనంజయ, పనీమట్, వనిమాట్ . చాలా మంది అసురులు కూడా వరుణుడిపై ఎదురుచూస్తున్నట్లు పేర్కొన్నారు. నాగులు, దైత్యాలు (అసురుల వంశం), సాధకులు మరియు నాసిరకం దేవతలు వరుణ (3,41) ను అనుసరించడానికి ప్రస్తావించారు.

నహుషాను (1,35) (5,103) వద్ద నాగగా పేర్కొన్నారు.

(13,99) వద్ద నహుష దేవా భూభాగాలను కూడా పాలించినట్లు పేర్కొనబడింది మరియు తరువాత నాగ రాజు హోదాకు దిగజారింది. ఇది (12,342) వద్ద పునరావృతమవుతుంది. నహుషా దేవా భూభాగాలకు రాజు అయిన చరిత్ర (5-11 నుండి 17 వరకు) లో ప్రస్తావించబడింది. అతను శక్తివంతమైన మరియు ప్రసిద్ధుడు. అధికారం అతనిని భ్రష్టుపట్టింది మరియు తరువాత అతన్ని దేవా భూభాగాల సింహాసనం నుండి బహిష్కరించారు. అతను తరువాత నాగ జాతికి చెందిన చిన్న రాజుగా జీవించినట్లు తెలుస్తోంది. యయాతి (చంద్ర రాజవంశం యొక్క రాజు) మహాభారతంలోని చాలా ప్రదేశాలలో అతని కుమారుడిగా పేర్కొనబడింది. ఈ విధంగా, అతను తరువాత ప్రాచీన భారతదేశంలోని రాజుల చంద్ర రాజవంశానికి చెందిన రాజుగా పేరు పొందాడు.

యమునా నదికి మూలంగా ఉన్న విశాఖాయిపా అనే అడవిలో భీముడిపై ఒక పాము (వైపర్) దాడి చేసి బాధించింది. ఈ సంఘటన (3,176) వద్ద ప్రస్తావించబడింది. (3,178) వద్ద ఆ పామును నహుషాగా వర్ణించారు. అతన్ని ఇక్కడ ఆయుస్ (పురురవాస్ (చంద్ర రాజవంశం యొక్క మొదటి రాజు) -> ఆయుస్ -> నహుషా) అని పిలుస్తారు, అందువలన అతను పాండవుల పూర్వీకుడవుతాడు. ఇది రాజుల చంద్ర జాతి మొదట రాజుల నాగ జాతి నుండి శాఖలుగా ఉందా అనే సందేహాన్ని కలిగిస్తుంది. పురుషుడు మరియు కురుల వరుసలో చాలా మంది రాజులు, అందరూ చంద్ర జాతి శాఖలు, ధృతరాష్ట్ర మరియు జనమేజయ వంటి వారు కూడా వివిధ ప్రదేశాలలో నాగాలుగా పేర్కొనబడ్డారు. కురు నగరం హస్తినాపురను నాగపుర అని కూడా కొన్ని సార్లు ప్రస్తావించారు (దీని అర్ధం నాగస్ నగరం).

12 మరియు 13 పుస్తకాలలో నహుషాను భ్రిగు, చ్యవానా మరియు అగస్త్య వంటి అనేక ges షులతో సంభాషించే నేర్చుకున్న రాజుగా పేర్కొన్నారు.

నాగ చీఫ్ ఆర్యక

నాగవన్షి ఆర్యక (आर्यक) నాగ రాజు వాసుకి ప్యాలెస్‌లో సభ్యుడిగా పేర్కొనబడింది. ఆయనను పాండవ భీముడికి సంబంధించిన వ్యక్తిగా అభివర్ణించారు. అతను భీముడి తల్లి కుంతి తండ్రికి తాత. అప్పటి నాగ అనే భీముడిని నాగులు రక్షించి వాసుకి రాజభవనానికి తీసుకువచ్చినప్పుడు భీముడిని తన బంధువులుగా గుర్తించాడు. భీముడిని ఆహార-విషపూరితం చేసి, కట్టి, గంగా నదిలో ప్రమనకోటి అనే ప్రదేశంలో దుర్యోధనుడు (1,128) విసిరాడు.

ఆర్యక కౌరవ్య రేసులో జన్మించినట్లు ప్రస్తావించబడింది. కౌరవ్య ఐరవత రేసులో జన్మించాడు. ఆర్యక కొడుకుకు చికురా అని పేరు పెట్టారు. చికురాను ఒక సూపర్నర్ చేత చంపబడ్డాడు. చికురా భార్య వామన అనే నాగ కుమార్తె. చికురా కొడుకుకు సుముఖ అని పేరు పెట్టారు. దేవ రాజు ఇంద్రుడి రథసారధి అయిన మాతాలి, వధూవరుల కోసం నారదతో పాతాళంలోని అనేక ప్రాంతాలలో తిరుగుతూ, సుముకాను తన కుమార్తె గుణకేసి భర్తగా ఎంచుకున్నాడు (5,103).

ఇతర నాగస్

నాగ కార్కోటక నిషాధ రాజు నాలా (3-66,79) తో సంభాషిస్తున్నట్లు ప్రస్తావించబడింది.

యమునా నదిలో (4,22) ఒక నాగ పాలనను (భగవత పురాణం ప్రకారం అతని పేరు కలియ) ముగించడానికి వాసుదేవ కృష్ణ ప్రస్తావించబడింది.

రేణుక అనే నాగ (13,132) వద్ద ప్రస్తావించబడింది.

(13,132) వద్ద బాలదేవ (బాల రామ?) ను నాగగా పేర్కొన్నారు.

(16,4) వద్ద వాసుదేవ కృష్ణుడి సవతి సోదరుడు బాలా రాముడు నాగ జాతితో ముడిపడి ఉన్నాడు.

(1,67) వద్ద బాల రాముడు శేషతో ముడిపడి ఉన్నాడు.

నాగా రేస్‌తో సవరించు ఇతర భారతీయ జాతులు

ఆర్య రాజుల చంద్ర రాజవంశంలో (3,178) నాగా నహుషాను రాజుగా పేర్కొన్నారు.

పురు రేసులో రిక్ష అనే రాజు (చంద్ర రాజవంశం యొక్క ఒక శాఖ తక్షకా (1,95) రేసులో నాగ కుమార్తెను వివాహం చేసుకున్నట్లు పేర్కొనబడింది.

నాగ ఆర్యకాను కుంతి తండ్రి తాతగా అభివర్ణించారు. కుంతి పాండవుల తల్లి. (1,128).

ఐరవత్ (6,91) రేసులో జన్మించిన అర్జునుడి కుమారుడు మరియు ఉలూపి అనే నాగ మహిళగా ఇరావత్ ప్రస్తావించబడింది.

జనమేజయ పూజారి సేమ సోమస్రవ, శ్రుతస్రావ అనే బ్రాహ్మణుడి కుమారుడు మరియు నాగ స్త్రీ. (1,3).

ఆస్టికా సేజ్ యాయవర బ్రాహ్మణుల రేసులో ఒక age షి కుమారుడు (1,13) మరియు నాగ మహిళ (వాసుకి సోదరి) (1-14,15,48). బాలుడు అయినప్పటికీ, అతనికి గొప్ప గురుత్వాకర్షణ మరియు తెలివితేటలు ఉన్నాయి. మరియు అతన్ని నాగస్ ప్యాలెస్ (1,48) లో చాలా జాగ్రత్తగా పెంచారు. జనమేజయ (1-15,56) నాగ జాతి ac చకోతను ఆయన నిరోధించారు.

ఇతర సూచనలు సవరించండి

దైత్య వీరులు సుంద, ఉపసుంద దేవతలు, యక్షులు, రాక్షసులు, నాగాలు, ఆర్య రాజులను ఓడించారు. (1-212,214)

రాక్షస రాజు రావణుడు కూడా వారందరినీ ఓడించాడు (3,289).

నాగ మహిళలు చాలా అందంగా (3,263) (4,9) (6,105) ఉన్నట్లు పేర్కొన్నారు.

హరివంశంలో, కార్కోటక మరియు అతని నాగాలను హైహాయసుల వెయ్యి మంది మానవ సాయుధ చంద్రవంశీ యాదవ రాజు కర్తవిర్య అర్జునుడు స్వాధీనం చేసుకున్నట్లు పేర్కొన్నారు.

యక్షులు, మరియు రాక్షసులు, మరియు నాగులు తమ ఆహారం కోసం 17 రకాల పంటలను ఉపయోగించాలని పేర్కొన్నారు. ఈ పంటలను వేనా కుమారుడు పృథు (12,58) ఉత్పత్తి చేసినట్లు పేర్కొన్నారు.

(14,44) వద్ద ఉరాగా అనే పదాన్ని అన్ని సరీసృపాల జాతులను సూచించడానికి ఉపయోగిస్తారు మరియు నాగా అనే పదాన్ని అన్ని పాములను సూచించడానికి ఉపయోగిస్తారు, ఇక్కడ ఉరాగాస్‌లో నాగాలు అగ్రస్థానంలో ఉన్నాయని పేర్కొంది.

నాగాస్ జాబితా

 హిందూ మతం, బౌద్ధమతం మరియు జైన మతంలో పాము మరియు క్రూరమైన దేవతల సమూహం నాగాస్ జాబితా క్రింద ఉంది.  వారు తరచూ దాచిన నిధి యొక్క సంరక్షకులు మరియు చాలామంది ధర్మాన్ని సమర్థించేవారు.

 నాగాస్ అంటే మగవారు
 నాగిన్స్ అంటే ఆడవారు

 ఈ మత సంప్రదాయాలు క్రింది వాటిని ఉపయోగించి క్రమబద్ధీకరించబడతాయి:

 ॐ – హిందూ మతం                  – బౌద్ధమతం               卐 – జైన మతం

 అక్షర క్రమంలో జాబితా సవరించండి: నాగాస్ జాబితా

సేకరణ:
రాజు రాబిల్లి
– నాగవంశం యువజన సేవా సంఘము